Τετάρτη, Απριλίου 04, 2007

Σκέψεις άτακτες ...

Η αφορμή για την απογευματινή βόλτα, το βιβλίο της Ιστορίας της έκτης Δημοτικού.
Να το αγοράσω.
Τόσα και τόσα λέγονται γι αυτό. Να μην το έχω στη βιβλιοθήκη μου;
H αγορά του βιβλίου αφορμή. Πραγματική πρόθεση, να περπατήσω λίγο μέχρι την παραπάνω πλατεία. Καιρό είχα να κάνω κάτι τέτοιο με τα πόδια.
Ο βαρύς ουρανός ουδόλως εμπόδιζε. Ούτε μια έσκιαξε.
Σε τελευταία ανάλυση αυτή ήταν μια διαδρομή που την έκανα καθημερινά και για χρόνια. Και τρέχοντας πολλές φορές.
Γιατί όχι και σήμερα....

Η νύχτα σιγά σιγά πήρε τη θέση της μέρας και τα φώτα της πόλης, σχεδόν όλα αναμμένα, μού φαίνεται ότι έδιναν την έγκρισή τους για την απόφασή μου.

Η στάση στο γήπεδο αναγκαία.
Πριν από σαρανταδύο χρόνια πρωτομπήκα εδώ μέσα σαν αθλητής. Ή περίπου...
Και νίκησα. Στα εξήντα μέτρα και στο άλμα εις μήκος.
Μετείχα στους περιφερειακούς αγώνες στίβου μεταξύ των προσκόπων, των συστημάτων των Νοτίων Προαστίων.
Απρίλης του 65.
Ήταν και τότε Μεγάλη Τετάρτη. Τα ημερολόγια λένε ότι ήταν 21 Απριλίου.
Το πραξικόπημα των Συνταγματαρχών έγινε δυο χρόνια μετά ακριβώς.

Οι αγώνες όλης της Αττικής έγιναν λίγες ημέρες μετά τους περιφερειακούς στο Παναθηναϊκό στάδιο.
Εκεί, νικητής στα 60 μέτρα και δεύτερος στο μήκος.
Λίγους μήνες μετά, καλοκαίρι ήταν, ξεκίνησα συστηματικά τις προπονήσεις.
Και η αθλητική δράση κράτησε πολλά χρόνια. Και πήρε και πολύ από το χρόνο μου.
Και μου έδωσε.

Η εικόνα του γηπέδου γνωστή.
Για την ακρίβεια δε μοιάζει σε τίποτα η σημερινή εικόνα με την εικόνα που είχε το γήπεδο του εξήντα πέντε.
Τι γκαζόν στο γήπεδο και τι ταρτάν στους διαδρόμους του στίβου και πού σκεπαστή εξέδρα; Δεν ξέραμε καν τι θα μπορούσε να είναι αυτά.
Για δες ούτε καν τα σιδερένια κάγκελα πια υπάρχουν. Τα είχαμε για να κρατιόμαστε όταν κάναμε διατάσεις.

Η αφετηρία των ταχυτήτων. Εδώ ξεκίνησαν όλα.
Χωρίς βατήρες. Ούτε και τότε υπήρχαν.
Σκάβαμε λακουβάκια στο καρβουνόχωμα και εκεί στηρίζαμε τα πόδια για την εκκίνηση. Τώρα σίγουρα υπάρχουν άλλα τους έχουν στην αποθήκη και τους βγάζουν στους αγώνες και τις προπονήσεις.

Το μάτι τρέχει σ' όλη τη διαδρομή. Κάθε σημείο της και δεκάδες αναμνήσεων.
Από εδώ μέχρι εκεί τα 100 μέτρα. Λίγο πιο εκεί ο τερματισμός των 110.
Η αφετηρία των τριακοσίων. Το σκάμμα του μήκους και η λίμνη του στηπλ, η βαλβίδα της σφαιροβολίας...

Και όλοι εδώ. Ο Γιάννης, ο Γιώργος, ο Αγάπιος, η Έφη, η Μαίρη, η Μάντω, ο Νίκος, ο Κώστας, ο Μιχάλης, ο Μάκης, ο Άρης, η Καίτη, η Άννα, η Χαρούλα, η Ελένη ...
Τα πειράγματα και τα ανέκδοτα.
Και οι φωνές του Βαγγέλη του προπονητή. Και του κυρ Ηλία....

Ησυχία.

Μερικές ψιχάλες θύμισαν πως πρέπει να συνεχίσω. Γι αλλού ξεκίνησα.
Κοίτα να δεις που έχασα την πόρτα της εξόδου. Πρέπει να γυρίσω πίσω.

Η διαδρομή μέχρι την πλατεία χιλιοπερπατημένη.
Οι ψιχάλες μεγάλωσαν και έγιναν πιο ορμητικές.
Η φιγούρα στη στάση γνωστή.
-Ρε συ πέρασα από το γήπεδο. Είχα χρόνια να μπω μέσα. Έψαχνα να μας δω να τρέχουμε.
-.....
-Η οικογένεια, τα παιδιά;
-Μίλησα τις προάλλες με την Έφη..
-Θα πας κάπου;
-Καλή Ανάσταση. Καλό Πάσχα.

Η βροχή δεν ήρθε.
Ο Ελευθερουδάκης δεν διαθέτει τα βιβλία του οργανισμού.
Επίσκεψη στο άλλο βιβλιοπωλείο, το παραδοσιακό.
Από εκεί αγοράζαμε τα βιβλία όταν πήγαινα στο Δημοτικό. Μάλλον και από εκεί. Υπήρχε και ένα άλλο βιβλιοπωλείο εδώ κοντά. Του Κοσμίδη. Τώρα είναι σουβλατζίδικο.
Ναι, τότε τα αγοράζαμε τα βιβλία. Δεν ήταν δωρεάν. Θυμάμαι και φοιτητές με τη λίστα των βιβλίων στο χέρι να παραγγέλνουν τα βιβλία για το πρώτο έτος του Πολυτεχνείου.
Δηλαδή τότε είχα πρωτοδεί ... φοιτητή !!!

Η καλοσυνάτη υπάλληλος με πληροφόρησε ότι άδικα ψάχνω. Τα βιβλία της Ιστορίας της έκτης Δημοτικού έχουν αποσυρθεί όλα.
-Ίσως από κανένα σχολείο θα μπορέσετε να το βρείτε
, η ευγενής υπόδειξή της.

Γιατί άραγε αποσύρθηκαν;
Δεν έχει το δικαίωμα ο έλληνας πολίτης να γνωρίζει τι διδάσκονται σήμερα τα παιδιά στο σχολείο;
Και επειδή θα γίνουν, αν γίνουν, αλλαγές ή ίσως και αποσυρθεί το συγκεκριμένο βιβλίο;
Σήμερα δεν διδάσκεται;
Γιατί να μην μπορώ να έχω και εγώ άποψη; Γιατί να μην μπορώ να το έχω στη βιβλιοθήκη μου;
Τι είδους ευαισθησία είναι αυτή πάλι;
Μπορώ να αγοράσω οποιοδήποτε έντυπο, που μπορεί να περιέχει την οιαδήποτε ανοησία έρθει στο κεφάλι του καθενός, αλλά όχι το βιβλίο της Ιστορίας που επίσημα διδάσκεται στο σχολείο;
Δηλαδή επειδή το προμηθεύτηκαν οι εκλεγμένοι στη Βουλή αντιπρόσωποί μας, εμείς οι άλλοι οι κοινοί θνητοί, δεν χρειάζεται να ξέρουμε και να έχουμε άποψη;
Έχουμε παρανοήσει εντελώς σ' αυτόν τον τόπο;

Για να είμαι ειλικρινής, άποψη για την ιστορία έχω, και ίσως είναι λίγο περισσότερο αιρετική από όσα έχω ακούσει ότι γράφει το βιβλίο, αλλά γιατί να μην μπορώ να έχω και το βιβλίο;

Εδώ επίσης θέλω να τονίσω ότι μια χαρά μ ' αρέσει η ιστορία που έμαθα όταν πήγαινα στο δημοτικό και το γυμνάσιο.
Παραμυθάκι με καλούς και κακούς, εμείς είμαστε οι καλοί, μια χαρά περήφανος ένιωθα και νιώθω και δεν σκέφτομαι να ξεχάσω όσα μου μάθανε.
Αν τα πιστεύω κιόλας;
Ε καλά.
Άλλο η ιστορία που έμαθα και πολύ μου άρεσε που όπως είπα νικούσαμε τους κακούς εμείς οι καλοί και άλλο αν μπορεί να αντέξει η αφήγηση τη βάσανο της λογικής.
Αλλά γιατί να κάτσω και να σκέφτομαι αν υπήρχε ή δεν υπήρχε κρυφό σχολειό. Μ' αρέσει πολύ να σκέφτομαι ότι όλοι αυτοί που έγιναν οι κεφαλές του τόπου, οι μετέπειτα δάσκαλοι του Γένους, οι Φιλικοί, ο ανώτερος κλήρος, οι Φαναριώτες, όλοι τέλος πάντων πήγαιναν κρυφά το βράδυ να μάθουν γράμματα.
Μου φτάνει μια χαρά να απαγγέλλω από μέσα μου το "απέξω μαυροφόρα απελπισιά πικρής σκλαβιάς χειροπιαστό σκοτάδι και μέσα στην πλινθόκτιση εκκλησιά..." του Πολέμη, αντί να να κάθομαι να σκέφτομαι πώς ήταν δυνατόν οι τούρκοι να επιτρέπουν τη λειτουργία των εκκλησιών και όχι των σχολείων. Φοβόντουσαν περισσότερο τα σχολεία από τις εκκλησίες;
Οι τούρκοι; Ποιοι τούρκοι θα με ρωτήσει ο εαυτός μου αν τον υποχρεώσω να κάνει όλες αυτές τις σκέψεις. Αφού το τουρκικό κράτος συστήθηκε μετά το 1920. Εκατό χρόνια μετά την ελληνική επανάσταση. Και γιατί η Ελλάδα ήταν σκλαβωμένη μόνο τετρακόσια χρόνια και δεν βάζεις στους υπολογισμούς και τα χρόνια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας; Δυτικής και Ανατολικής..

Ε όχι.
Αλήθεια δεν μ'αρέσει να σκέφτομαι ότι αυτά είναι η ιστορία.
Αυτά ναι είναι γεγονότα.
Είναι αλήθειες, αλλά τι νόημα έχει να τα βάλεις μέσα στο σχολείο;
Και δεν μιλάω καθόλου ειρωνικά και δεν έχω καμιά διάθεση να προκαλέσω κανέναν.
Άλλωστε για όλα ετούτα η άποψή μου έχει διατυπωθεί κάμποσες φορές.
Οι συνθήκες που υπάρχουν γύρω μας, μάς θέτουν όλους μπροστά σε σημαντικά ερωτήματα που καλά θα κάνουμε να τα απαντήσουμε, αν δεν θέλουμε να εξαφανιστούμε από προσώπου γης.
Τελικά τι θέλουμε να είμαστε όσοι ζούμε σ' αυτόν τον τόπο; Ποιες είναι οι αξίες στις οποίες πιστεύουμε; Ποιες αξίες θέλουμε να περάσουν και στις επόμενες γενιές;

Τα ερωτήματα είναι γενικά το ξέρω, αλλά δεν έχουν προφανείς απαντήσεις. Και πρέπει αργά ή γρήγορα να πάρουν. Μάλλον όχι αργά. Μόνον γρήγορα.
Όπως και να έχει, γρήγορα ή λιγότερο γρήγορα, μόνον αν δώσουμε ξεκάθαρες απαντήσεις ως κοινωνία θα έχει νόημα να αρχίσουμε να συζητάμε για το τι θέλουμε να γράφουν τα σχολικά βιβλία. Σε κάθε άλλη περίπτωση θα εθελοτυφλούμε και θα πυροδοτούμε αντιθέσεις και συγκρούσεις χωρίς κανένα θετικό αποτέλεσμα. Ίσως και να καταφέρνουμε να τροφοδοτούμε γενικά το φανατισμό και τις αντιθέσεις, που θα οδηγούν σε θανάτους έξω από τα γήπεδα, και μετά θα καμωνόμαστε ότι δεν καταλαβαίνουμε το πώς και το τι ...

Αργά το βράδυ και τούτη η ημέρα έφυγε με τους ρυθμούς και των άλλων ημερών αυτής της εβδομάδας. Ίσως αυτοί οι χαλαροί ρυθμοί είναι και η αιτία για τις σημερινές ολίγον αλλοπρόσαλλες σκέψεις.
Αλλά τι να κάνουμε; Σκέψεις είναι και πάνε όπου θέλουν..
Ακόμα και ημέρες σαν και σήμερα...